O sukcesie biznesu w dużej mierze decyduje dobry plan. A jeśli plan zostaje sporządzony według nowoczesnej, dostosowanej do nowych modeli biznesowych, metodologii, tym lepiej dla planu i przyszłego biznesu. Z tego względu “Tworzenie modeli biznesowych” zasługuje na szczególną uwagę.
Nie ukrywam jednak, że mam spore trudności z zaklasyfikowaniem tej książki. W zasadzie łatwiej stwierdzić, czym ta pozycja nie jest. A więc na pewno nie jest poradnikiem, nie jest całościowym kompendium, ani nie jest katalogiem studiów przypadku. W podtytule czytamy, że to podręcznik wizjonera, i takie określenie tematu książki wydaje się dużo bardziej uczciwe i trafne. Siłą “Tworzenia modeli biznesowych” jest bowiem inspirowanie do dokładnego opracowywania biznesplanu, z zastosowaniem metodologii “business canvas”. Doczekała się ona zresztą wielu wariantów, z których największy rozgłos zyskał tzw. “lean canvas”.
Jedyny zarzut: to kolejna książka, gdzie studia przypadku traktuje się jako źródła strategii do zastosowania we własnym biznesie. tak jakby miały gwarantować sukces każdemu, kto zastosuje się do podanych wskazówek, na bazie danych z przeszłości i historii sukcesu podanych w książce. A przecież case study to wynik myślenia i analizy retrospektywnej, która często prowadzi do wniosku, że to właśnie strategia była odpowiedzialna za sukces danej firmy. Niestety, to typowe złudzenie zrozumienia [1], i naginanie faktów do rzeczywistości. Czynników wpływających na sukces danej firmy jest bowiem znacznie więcej, a ich analizy na próżno szukać w publikacjach tego typu.
1. Główna idea zawarta w tej publikacji:
Książka prezentuje innowacyjny model planowania biznesowego [2], który, notabene, sam w sobie jest innowacją biznesową: w końcu książka sprzedała się w nakładzie miliona egzemplarzy i została przetłumaczona na 30 języków. W największym skrócie: zamiast wielostronicowego, klasycznego biznesplanu, autorzy proponują, aby cały pomysł na biznes zmieścić na jednej kartce formatu A4! I to nie tylko sam pomysł, ale też takie detale jak segmenty klientów docelowych, strukturę kosztów, strumienie przychodu, propozycję wartości, kanały dystrybucji, kluczowe działania czy kluczowe zasoby. Czas pokazał, że Osterwalder i Pigneur trafili idealnie w potrzeby zagubionych przedsiębiorców, którzy mieli spore problemy z całościową analizą swojego pomysłu lub już działającego biznesu.
Nie bez znaczenia jest też fakt, że publikacja to wynik współpracy 470 menadżerów z 45 krajów. I tak właśnie należałoby ją odczytywać: w zespole. Prawda jest taka, że szukając odpowiedniej grupy docelowej dla naszego produktu czy usługi, czy też zastanawiając się nad kanałami dystrybucji lub strumieniami przychodów, należy z jednej strony brać pod uwagę najpopularniejsze, a zarazem najskuteczniejsze obecnie modele biznesowe (jak np. freemium), a z drugiej strony należy, razem ze wspólnikami, przedyskutować dosłownie każdy szczegół projektu. Innymi słowy, to książka raczej dla zespołów, a nie dla pomysłodawców odizolowanych od społeczności biznesowej. Ci drudzy co prawda mogą, z pomocą tej książki, zacząć opracowywać wstępne koncepcje dla swoich pomysłów, ale największa korzyść pojawia się w momencie zaangażowania do takiej aktywności osób o różnych doświadczeniach i umiejętnościach.
2. Co warto wiedzieć o autorach książki?
Alexander Osterwalder, definiuje siebie jako przedsiębiorcę, doradcę i teoretyka biznesu, którego głównym celem jest tłumaczenie i prezentowanie zawiłych kwestii związanych ze strategiami biznesowymi w prosty, zrozumiały sposób [3]. Yves Pigneur [4], wykłada na Uniwersytecie w Lozannie, specjalizuje się “w projektowaniu systemów informacji, zarządzania wymaganiami, zarządzania rozwiązaniami IT oraz innowacji i e-biznesu” [5].
3. Cytaty warte przytoczenia:
“Za większością porażek nowych rozwiązań stoi po prostu ich … nieuporządkowanie i niedopracowanie! Ale czy wdrażanie innowacji można w ogóle w jakiś sposób uporządkować? Nadeszła pora, by zmienić sposób myślenia o tworzeniu nowoczesnych modeli biznesowych.”
5. Czy autor mnie przekonał do swojej koncepcji?
Metodologia “business cancas”, a także jej kontynuacją w formie “lean canvas”, na pewno nie są idealnymi modelami planowania biznesowego, jednak trudno obecnie znaleźć lepsze koncepcje. Stary, poczciwy biznesplan nie odchodzi co prawda do lamusa, bo jest nadal niezbędny na wielu etapach rozwoju firmy czy pozyskiwania finansowania zewnętrznego. Jednak wspomniane dwa modele biznesowe są bezcenne na etapie opracowywania strategii, wyboru modelu monetyzowania biznesu czy szukania optymalnych rozwiązań. Z tego powodu zarówno “business canvas”, jak i “lean canvas”, to podstawa jakichkolwiek rozmów w świecie startupów. Jeśli otarliście się o środowisko startupowe, to wiecie zapewne, że inwestorzy coraz częściej wymagają zaprezentowania pomysłu na biznes właśnie w formule “lean canvas”. Dodałbym jeszcze, że książki nie powinno się czytać ani analizować w oderwaniu od dwóch innych źródeł: jedno z nich to “Za darmo” Chrisa Andersona [6], drugie to kanał na YouTubie “Zapytaj VC” [7].
6. Styl:
Hasłowy. To z jednej strony największy atut tej publikacji, a też paradoksalnie pewna słabość. Bo krótkie definicje, studia przypadku czy pojemne hasła ułatwiają zrozumienie poruszanych kwestii, i stanowią logiczne i zwięzłe zilustrowanie proponowanych tez, ale też sprawiają, że czytelnik może odnieść wrażenie zbyt powierzchownego potraktowania tematu planowania.
7. Do kogo jest skierowana ta książka?
Dla startupowców i młodych przedsiębiorców – lektura obowiązkowa. Dla właścicieli dojrzałych biznesów – lektura godna uwagi, bo może stanowić inspirację do wprowadzenia kluczowych zmian w działalności firmy.
8. Moja ocena książki:
- Styl: 8/10
- Treść: 8/10
- Jakość edytorska: 10/10
- Ocena łączna: 8,5/10
9. Spis treści:
Rozdział 1: Szablon
Definicja: Model biznesowy (18)
Dziewięć elementów fundamentalnych (20)
Szablon modelu biznesowego (48)
Rozdział 2: Schematy
Rozdzielanie (60)
Długi ogon (70)
Platformy wielostronne (80)
FREE jako model biznesowy (92)
Otwarte modele biznesowe (112)
Rozdział 3: Projekt
Z inspiracji klienta (130)
Kreowanie pomysłów (138)
Myślenie wizualne (150)
Tworzenie prototypów (164)
Opowiadanie historii (174)
Scenariusze (184)
Rozdział 4: Strategia
Otoczenie modelu biznesowego (204)
Ocena modelu biznesowego (216)
Perspektywy modelu biznesowego (230)
Zarządzanie wieloma modelami biznesowymi (236)
Rozdział 5: Proces
Proces projektowania modelu biznesowego (248)
Perspektywa
Perspektywa (266)
Posłowie
Skąd się wzięła ta książka? (278)
Bibliografia (280)
10. Informacje dodatkowe:
Oficjalna strona książki:
http://www.businessmodelgeneration.com/book
Oficjalna strona książki (wydanie polskie):
http://onepress.pl/ksiazki/tworzenie-modeli-biznesowych-podrecznik-wizjonera-alexander-osterwalder-yves-pigneur,twmobi.htm
Przydatne narzędzie do tworzenia i udostępniania wybranym osobom własnych modeli biznesowych:
http://bmfiddle.com/
Wykład Alexa Osterwaldera na Uniwersytecie Stanforda:
http://ecorner.stanford.edu/authorMaterialInfo.html?mid=2875
ISBN: 978-83-246-3059-2
Ilość stron: 282
Tytuł oryginału: Business Model Generation: A Handbook for Visionaries, Game Changers, and Challengers
Format: 240 x 190
Oprawa: miękka
Rok wydania: 2012
Źródła:
[1] http://ekonomiaprzetrwania.pl/zludzenie-zrozumienia-najczestsze-bledy-poznawcze-w-biznesie-czesc-1/
[2] http://en.wikipedia.org/wiki/Business_Model_Canvas
[3] http://alexosterwalder.com/
[4] http://people.hec.unil.ch/ypigneur/bio/
[5] Za biogramem zamieszczonym w książce “Tworzenie modeli biznesowych”.
[6] “Za darmo”, Chris Anderson, Znak, 2011
[7] http://www.youtube.com/watch?v=fIeaS6gXVNg
Dziękuję redakcji wydawnictwa OnePress za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego.
